فرودگاه بین المللی برای شهر قم!

من هر دو هفته,  یک بار به اراک میروم تا پدر و مادرم را ببینم, بعد از اینکه از قم  10 کیلومتر به سمت اراک برانیم یک تابلوی بزرگی در مقابل مجموعه بزرگ در حال ساختی نصب شده که نشان میدهد در آینده ای نزدیک قرار است در آن مکان "فرودگاه بین المللی قم" ساخته شود. بله بین المللی! شهری که در حال حاضر, بزرگترین فرودگاه بین المللی کشور یعنی فرودگاه امام در 70 کیلومتریش قرار دارد, قطعا به یک فرودگاه بین المللی دیگر نیاز نخواهد داشت. به فرودگاه داخلی چطور؟ اصلا ساخت چنین فرودگاهی توجیه اقتصادی دارد؟ برای پاسخ, می توان تجارب گذشته را مرور کرد. ابتدا شهر خودمان اراک را که از نظر مکانی و راههای دسترسی به قم شباهت دارد را مثال می زنم. در شهر ما پس از مدتها با فشار نمایندگانش در مجلس یک فرودگاه ساخته شد. فرودگاهی که سالها بود به دلیل عدم استقبال شهروندان و ایرلاینها, بدون استفاده مانده بود تا اینکه 3 یا 4 سال قبل دوباره فشارهای سیاسی چواب داد و قرار شد پروازهای به مشهد از آن آغاز شود. رسانه های محلی از این موضوع کلی ذوق کردند و با شادی آغاز آن را به مردم اراک اعلام کرده و تبریک گفتند, اما خیلی زود معلوم شد مسافری برای پرواز وجود ندارد و پروازها  تقریبا بدون مسافر به مشهد میرفت و بر میگشت, کار به آنجا رسید که گزارشی در اخبار 20:30 نشان داد که یکی از پروازها, فقط یک مسافر انجام شد. نتیجه معلوم بود.مدتی بعد پروازها دوباره تعطیل شد و فرودگاه بدون استفاده باقی مانده است و علاوه براینکه  سرمایه اولیه ساخت آن تلف شده است سالانه برای نگهداری آن هزینه های قابل توجهی صرف میشود. واقعیت این است که بیشتر مسافرتهای شهرهای کشور به سمت تهران است و در صورتی که فاصله شهری تا تهران کم باشد نه از نظر زمانی و نه از  نظر اقتصادی برای مسافران توجیه ندارد که از هواپیما استفاده کنند. احتمالا این وضعیت برای فرودگاه همدان یا زنجان هم اتفاق افتاده باشد. پس به نظر می رسد که ساخت چنین پروژه بزرگی اصلا توجیه اقتصادی ندارد و انجام آن یا تحت فشارهای سیاسی تصمیم گیری شده است یا همان مسئولانی(!) تصمیم به انجام آن گرفتند که  پروازهای با مسافران زیر 10 نفر را ماهها از ایران به مقصد ونزوئلا ایجاد کرده و بر ادامه اش اصرار داشتند. در هر حال, بهتر است تصمیم گیران فعلی کشور, فورا این پروژه را متوقف کنند تا منابع کمتری از کشور به هدر برود, به قول معروف, جلوی ضرر را از هر کجا بگیریم منفعت است. البته در این مورد خاص منفعت در منفعت است چون میتوان حدس زد همان فشارهای که باعث شده برای این شهر فرودگاه بین المللی ساخته شود, قطعا می توانند کاری کنند که حتی هواپیما با یک مسافر هم که شده به پرواز در بیاید.  

جامعه و فوتبال

این روزها فشار زیادی به وزارت ورزش یا فدراسیون فوتبال وارد میشود تا قرارداد کارلوس کیروش را تمدید کند. این فشارها را می توان در تلویزیون, روزنامه ها, سایتها و محافل اداری, خانه ها و پارکها مشاهده کرد, حتی نمایندگان مجلس هم وارد ماجرا شده اند, اما چرا این موضوع اینقدر برای جامعه مهم میشود؟ آیا مسائل مهم تری وجود ندارد یا در گذشته وجود نداشته است تا خواسته مردم تبدیل به مطالبه عمومی شود و دولت یا حاکمیت را ناگزیر به عقب نشینی از تصمیمات خود نماید. به نظرم خیلی از تصمیمات اشتباه در کشور به مسائل سیاسی یا ایدئولوژیک ارتباطی ندارد و به راحتی و بدون نگرانی از عواقب سیاسی در آن مورد, می توان اعلام نظر کرد. اما چرا جامعه حساس نمی شود؟ مثلا چرا جامعه در مورد تولید بنزین آلوده یا بحث توقف سواپ نفت خام یا قراردادهای 35 ماهه توسعه فازهای پارس جنوبی حساسیتی زیادی نشان نداد. در این موارد بیشتر از اینکه تقصیر را به گردن جامعه بیاندازیم یا تصمیم گیران را مقصر 100 درصد بدانیم باید به نقش جامعه متخصص هم اشکال گرفت. حال سئوال پیش می آید که بخش متخصص جامعه چه وظیفه ای دارد؟ این بخش وظیفه دارد که مشکلات را به زبان ساده برای جامعه مطرح کنند. یعنی عواقب تصمیمات  و قوانین تصویبی را به زبانی به جامعه منتقل کند تا جامعه به صورت کامل درک کند قرار است چه بلایی بر سر منافعش بیاید, آن وقت آنها که در همین جامعه به مجلس و دولت راه یافته اند مجبور می شوند پاسخ بدهند و راه حل بیان کنند و بسیار قبل از اینکه دیگر دیر شده باشد مشکل را به جای اینکه  در خارج مرزهای جامعه یا در پشت درهای بسته حل کنند ناگزیر خواهند شد مشکلات را - به مانند مسائل فوتبال- در درون جامعه طرح و حل کنند.