کمپین نه به تحریم و پیمان کیوتو

این روزها کمپینی به نام «نه به تحریم» در فضای مجازی و اینترنت به راه افتاده است که اعضای و بانیان آن قصد دارند مسائل انسان دوستانه و اثرات تحریمها بر مردم عادی را به روشنفکران و شخصیتهای شناخته شده جهانی  یادآوری کنند تا افکار عمومی کشورهای غربی را برای برداشتن تحریمها به یاری فراخوانند و از این طریق کشورهای غربی را حداقل در تحریم مسائلی نظیر دارو, درمان و قطعات یدکی هواپیما وادار به انعطاف نمایند, این تلاشها در ابتدای راه می باشد و به مرور زمان می تواند با صیقل خوردن روشها به نتایجی مطلوبی برسد و بهتر است بر مضوعاتی که حساسیت سیاسی و اقتصادی کمتری از دو سوی رسمی( دولتهای غربی و دولت ایران) برای آنها وجود دارد متمرکز شود تا انعطاف در آن موضوع به عنوان عقب نشینی برای طرف مقابل تعبیر نشود ولی در عین برای دو سوی غیر رسمی( افکار عمومی در غرب و افکار عمومی در ایران) مهم باشد تا این انعطافها چراغ سبزی مبنی بر آغاز همکاریهای رسمی تلقی شود, در این خصوص موارد زیادی را می توان پیشنهاد داد, مثلا همکاری در حفظ محیط زیست می تواند شروع خوبی باشد, حفظ محیط زیست مقوله ای است که به راحتی می توان آن را در غرب و ایران مطرح کرد و هیچ نهاد بین المللی و جهانی نمی تواند به بهانه اعمال تحریم از همکاری جلوگیری نماید و با آغاز همکاری در این مورد قٌبح و ترس نهادها و شرکت های بین المللی از همکاری با ایران کاسته خواهد شد و کمک خواهد نمود تا بحث پیشقدم شدن برای نشان دادن حسن نیت با آسانی صورت پذیرد و هر قدم مثبت از هر طرف منجر به قدم از طرف مقابل گردد تا به مرور زمان سایه سنگین بی اعتمادیها کمرنگ شود؛ در اینجا برای مثال مساله "سوزاندن گازهای همراه نفت" شرح داده خواهد شد که چگونه مشکلات تحریم بر پروژه ها و فعالیت های زیست محیطی مرتبط با آن اثر گذاشته است و شاید بتوان از طریق کمپین "نه به تحریم" و با کمی تلاش و تعامل مسائل آنرا حل کرد.

  نفت استخراج شده از ميادين نفتي معمولاً حاوي مقادير زيادي هيدروكربورهاي سبك مي باشد كه اصطلاحاً "گازهاي همراه نفت" ناميده مي شود . اين گازها در شرايط دما و فشار محيط از نفت قابل تفكيك مي باشد و در صورت جدا نشدن موجب بروز مشكلات عديده اي در خطوط و تلمبه هاي انتقال ،‌ مخازن ، كشتي هاي نفت كش و پالايشگاه ها خواهد شد, بنابراین در همه کارخانه های فراورشی نفت و در مراحل مختلف تکفیک از نفت جدا شده و سپس در يك شبكه بزرگ جمع آوري و براي فشارافزائي به ايستگاههاي تقويت فشار گاز ارسال مي شود . دراين ايستگاهها گازهاي ورودي پس از تقويت فشار به ايستگاه تزريق گاز ارسال و در آنجا نيز پس از فشارافزائي مجدد به چاههاي تزريقي هدايت مي شوند که علاوه بر اثرات زیست محیطی باعث افزایش ضریب برداشت از میادین نفتی میشوند این بخش از گاز در قالب پروژه های متعددی به عنوان" طرحهای جمع آوری و تزریق گازهای همراه نفتی" تعریف شده و در حال اجرا می باشند ولی به دلیل اینکه این پروژه ها نیاز به منابع مالی زیادی داشته و تجهیزات( کمپرسورها) مورد استفاده در آنها نیز توسط تعداد محدودی شرکتهای غربی ساخته میشوند به دلیل مشکلات تحریم و یا کمبود نقدینگی( حاصل از تحریم فروش نفت) دچار مشکل شده و نیمه کاره مانده اند و به ناچار گازهای همراه نفت سوزانده شده و دی اکسید کربن حاصل از آن در محیط رها میشود به گونه ای که طبق برخی از آمارها میزان گازهای همراه که در ایران سوزانده میشود در حدود 44 میلیون مترکعب در روز می باشد که در حدود دو برابر گاز تولید شده در پارس جنوبی ( تولید هر فاز 25 میلیون متر مکعب در روز) می باشد و این موضوع علاوه بر زیانهای اقتصادی هنگفتی که به کشور تحمیل می کند, لطمات جبران ناپذیری را به محیط زیست وارد میکند که زیانهای زیست محیطی آن دامن کشورهای غربی و کل دنیا را هم میگیرد و این در حالی اتفاق می افتد که کشورهای غربی و نهادهای جهانی سالانه هزینه ها و مشوقهای زیادی را در دنیا صرف میکنند تا از تولید گازهای گلخانه ای به مراتب کمتری جلوگیری کنند, یکی از مهمترین معاهده های بین المللی که کشورهای «توسعه یافته» را ملزم میکند تا ميزان دي اکسيدکربن توليديشان را در فاصله سال هاي 2012-2008 ميلادي به 5 درصد کمتر از ميزان دي اکسيدکرين توليدي در سال 1990 برسانند«پیمان کیوتو» است ولیکن این کشورها به دلیل اینکه از تکنولوژی بالایی در کارخانه های خود استفاده کرده و میکنند میزان تولید گازهای گلخانه ای پایینی دارند و برای رسیدن به تعهد خود ناچار هستند تکنولوژی سطح بالای استفاده کنند که مستلزم صرف هزینه های زیادی است یا اینکه می توانند به میزان تعهدشان, از کشورهای «در حال توسعه» و در خاک آنها «اعتبار کربن» خریداری کنند, چونکه در کشورهای در حال توسعه یا جهان سوم عموما صنایع با تکنولوژی قدیمی و انرژی بر فعالیت میکنند و با کمترین هزینه میتوان میزان سوخت را در کارخانجات قدیمی کم و بهینه نمود به عبارت دیگر کشورهاي توسعه يافته مي توانند يا از طريق اعمال فناوري هاي جديد ( که هزینه زیادی خواهد داشت) ميزان دي اکسيدکربن را کاهش دهند يا با پرداخت پول و کمک به کاهش دي اکسید کربن در کشورهاي در حال توسعه، اجازه انتشار دي اکسيدکربن بيشتر را در خاک خود دريافت کنند. معاهده کيوتو همچنين سياست «تجارت کربن» در سطح کارخانه ها را نيز تشويق مي کند.(1) حال فعالین «کمپین نه به تحریم» می توانند با کمک فعالین زیست محیطی بین المللی به نهادها و کشورهای تحریم کنند فشار بیاورند که حداقل در این زمینه امکان سرمایه گذاری و صدور تجهیزات فراهم گردد و از طرف دیگر آقای روحانی می تواند فردی را که توانمندی دیپلماتیک بالای دارد به عنوان "رئیس سازمان محیط زیست" انتخاب نماید تا با همکاری این سازمان تَرکی هرچند کوچک بر دیوار بلند تحریم ایجاد گردد.

1- کارخانه هايي که با فناوري جديد از دي اکسيدکربن توليدي خود کاسته اند، قادر خواهند بود اعتبار کربني دريافتي را به کارخانه هايي که خروجي آنها هنوز با استانداردهاي کربن مطابقت نمي کنند، بفروشند. مبناي اعتبار کربن بر اساس ارزش حامل هاي هيدروکربني انرژي مانند نفت و گاز تعيين مي شود و با افزايش قيمت جهاني نفت اعتبار کربن نيز افزايش مي يابد به طور مثال ژاپن اعتبار کربن مجارستان را خریدار میکند و پرو در حال مذاکره برای فروش اعتبار کربن خود به سایر کشورهای "توسعه یافته " می باشد.

2- کشورهاي «درحال توسعه» ملزم به کم کردن ميزان دي اکسيدکرين توليدي خود نيستند، با اين وجود در صورتي که اين کشورها در خاک خود پروژه هايي را اجرا کنند که ميزان دي اکسيدکربن را کاهش دهد، «اعتبار کربن» دريافت مي کنند که قابل فروش به کشورهاي توسعه يافته است.